9 March 2018

blog 17, St.Maarten 2018



Niet verwacht en tóch nog een toegift!

Het verschil tussen St.Eustatius en St. Maarten is gigantisch.
St. Maarten oogt als een oorlogsgebied.

In 1493 zeilde Columbus hierheen en noemde het eiland: St. Maarten.Sinds 1648 is het half Frans half Nederlands. In 1740 woonde hier 1700 mensen, terwijl op St. Eux 8000. De verhouding Europeaan-Afrikaan was 1 op 50. In 1848 schafte Franse kant de slavernij af, de Nederlandse kant pas in 1863, dus iedereen poogde naar de Franse kant te ontsnappen. Destijds werden hier tabak, indigo, katoen, suikerriet en zout geproduceerd.

St. Maarten, een half jaar na de orkaan; overal kapotte huizen. De luchthaven is een tent. Geen benzinestation heeft een dak, bij veel auto’s zijn de ruiten stuk. Honden zwerven thuisloos. Er zijn hongerige daklozen. Onderwijs vindt plaats in tenten. Mensen danken god de orkaan te hebben overleefd.

Bij de bibliotheek (onder blauw zeil) herinnert een vrouw zich mijn expositie uit 1990, gemaakt van wegwerpmateriaal. Wat een verrassing!



6 March 2018

De laatste dagen, Eux 2018

Vannacht klonk er geluid of er iemand een boterham aan het eten was. Bij daglicht bleek mijn rugzak opgevreten door de rat. Een jaar geleden plantte ik in Amsterdam een Flamboyant zaadje en het hield stand in de kou. Nu staat het hier in de aarde en over vijf jaar staat er een boom met felrode bloemen. De maan vannacht is als een lamp, zo helder. Je kunt er de krant bij lezen. Dat is niet altijd zo, soms zie je geen hand voor ogen.
Toffe kleren draag ik hier niet. Afgedankte kleren van 20 jaar terug voldoen. Ze ruiken een beetje muf maar je schud het uit en niemand merkt iets (denk ik). Handdoek? Een lapje is genoeg. Toiletspullen? Niet nodig. We gaan morgen terug met een rugzakje alsof we met de bus zijn gekomen en elke keer weer weemoedig gestemd. 

Oude grotgravering 2. Eux, 2018.

Wetenschappers juichen want "Met de bijzondere ontdekking van de wandschildering op St. Eustatius worden kunstwerken over de hele wereld duidelijk", aldus de wereldberoemde archeoloog Beitel. Na onderzoek blijkt dat, door de geschiedenis heen, het steeds dezelfde koningin met de rat betreft die heur haar wast. Heur haar, in al zijn verschillende vormen, blijft echter onveranderd vies. St. Eustatius zal hierna nooit meer hetzelfde zijn. Grote drommen wetenschappers zullen de grotgravering bezoeken en daarmee zal "de Parel van de Caribische zee", deze "Historical Gem" voor altijd uit haar slaap gewekt worden. Dankzij de Koningin met heur vieze haar.

5 March 2018

Oude grotgravering 1. Eux, 2018.

Op St. Eustatius is er in een grot een oude wandschildering gevonden. Archeologen spreken van een wonder. Afgebeeld is de koningin van de grot tijdens het wassen van heur haar. Er bestaat geen twijfel dat de rat een religieus offerdier is. De meesterlijke rotsgravering onthult de waarnemingsgaven van een kunstenaar die dicht bij de ongetemde natuur leefde. Door de eenvoud van vorm, de elegantie van de arabesken en het gevoel voor organische synthese staat deze rotsgravering als zéér bijzonder te boek.

4 March 2018

Feiten en cijfers. Eux, 2018.

Op Sint Maarten zijn minstens 2000 leegstaande woningen, achtergelaten door mensen die voor de orkanen zijn gevlucht. In 1750 had Statia, kleiner dan Texel, 8000 inwoners, nu 2000. Toen lagen er gemiddeld 100 schepen voor anker, en nu zie ik 7 toeristenbootjes en 5 tankers met 300000 ton inhoud. In 1776 vocht N. Amerika zich vrij van Engeland en alle wapenhandel ging via Statia. Al 40 jaar is Statia een overslag station van aardolie. Boze tongen beweren dat tijdens de olieboycot in Z. Afrika, Statia de olie leverde. Er is géén ferryboot tussen de eilanden, men gaat per vliegtuigje (duur). De Statiaanse Leguaan is een bedreigde diersoort, lekker in de soep. De "Noorse Rat" (niet zomaar eentje) kwam in 1769 met de koopvaardijschepen hier aan land. Op dit eiland zijn 1500 autowrakken die Nederland op gaat ruimen. Er rijden 1100 glanzende auto's, 500 vrachtwagens en 30 bussen. Soms is er file! In elke snee brood zitten 3 klontjes suiker, je moet flink veel zout erover strooien wil je die vieze zoete smaak wegkrijgen.

2 March 2018

Het dak, Eux 2018

Alleen het dak moet er nog op. Een plat dak (vanwege de orkanen), een tikje schuin en scheluw zodat het regenwater via het dak in de waterbak (cisterne) loopt. Een hele heisa want de fundatie voor het dak zijn houten platen van onderen gestut. De, in de muren uitgespaarde, waterpijpen zijn per ongeluk toch vol gestort met beton; foutje, sorry! Wie gaat het dak doen zonder weer een klein foutje? Gisteren hebben we met vier mannen zelf beton geschept. Voor het dak kan dat niet. Hoe komt de betonblubberaar de berg op? We gaan iemand zoeken die het kan. Ondertussen maak ik de laatste tekeningen voor het Nietzsche boek. First things first.

23 February 2018

De koningin op de Vuilnisbelt, Eux 2018

Een plezierritje naar een uithoek van het eiland: de Vuilnisbelt. Driehonderd jaar geleden heette dit gebied "Cultuurvlakte". Er groeide alles wat men nodig had. Nu, langs de weg erheen hangt het vol vrolijke stukken plastic. Op een verroeste vrachtwagen staat een bord met "Dump".  Een jaar geleden was het nog een diepe kuil en nu is het een veld batterijen, ijskasten, matrassen en plastic. Koeien, kippen, geiten en varkens met biggen staan naast elkaar dat plastic op te vreten. Hier wordt de geit een koningin met haar plastic kroon. In Nederland moet je voor een plastic zak betalen. Overal is het anders want in Japan krijgt je een boete van $500,- als je een propje op straat gooit.



20 February 2018

Op de bouw, Eux, 2018

Eerst was het een houten opbouw zodat je mooi over de zee uitzicht hebt. Maar vanwege de orkanen wordt het toch van steen. Echter: dat maakt alles veel zwaarder. Electriek (12 Volt) via de zonnecel gaat met een omvormer naar 220 Volt en via de transformator (vol hagedissen-embryo's) naar 110 Volt . De draadjes van de apparaten zijn doorgebeten. De kruiwagens zijn óf kuis verrot óf er zit een bijennest in. Gelukkig is de cisterne vol (vies) water. De vrachtwagen krijgt het zand niet zo hoog de vulkaan op maar met emmers krijgen we die berg weg. Klap op de vuurpijl: té ruwe zee dus geen cement op het eiland. Hopelijk volgende week? Zo gaat het met een stenen huis. Tussendoor maak ik tekeningen voor het Nietzsche boek . 

 

19 February 2018

Nietzsche in de tropen

Wist u niet hè? Dat Nietzsche in de tropen is geboren. Welnu, hij is nu geboren in mijn tekeningen en groeit hier op. De overeenkomsten met de tijd van Nietzsche in Duitsland eind 19 eeuw en hier op St. Eustatius zijn legio. Er waren toen overal onlusten in Europa, en nu hier op dit eiland ook. In 1870 was éénwording van Duitsland en juist hier wordt de regering óvergenomen door Nederland. Nietzsche was omringd door sterke vrouwen en dat ben je hier ook! Elke dag, tussen het mengen van beton en het vlechten van de ijzeren matten voor de bouw van het huis door, maak ik een tekening voor het Nietzsche boek. Dat komt halverwege dit jaar uit bij Uitgeverij Wereldbibliotheek. 

15 February 2018

2018, weer

Alsof er vier maanden geleden geen orkaan Irma en Maria zijn langsgeweest, zo stormt het. De regen geselt het huis. De dakplaten klappen heen en weer en het water slaat door de kier van het raamluik op mijn kussen. De boomtakken buigen en af en toe is het ineens stil. Dan weer roffelt een enorme plensbui over het houten huis. Zelfs de rat houdt zich van schrik even koest. Het lijkt wel de voorbode voor een nieuwe orkaan. Iemand verschanste zich 36 uur voor orkaan Maria in zijn betonnen badkamer. Daarbij vergeleken is dit een peuleschilletje. s'Ochtends bij het kraaien van de hanen doe ik de luiken open en zie een stralend blauwe lucht: niks aan de hand.

12 February 2018

zwaar weer op komst..

Dit nieuws doet er écht toe: er steekt een kip de weg over. Het regent en stormt dat het een aard heeft. Het dak van de porch zit er weer op en de waslijn is opgehangen. Een jong geitje is doodgebeten en morgenochtend vroeg gaat de bovenverdieping van het stenen gebouwd worden met behulp van twee Guyanezen. (Brits Guyana) Statia wil wél budget van Nederland maar geen controle over de besteding ervan. De nieuwe bewindvoerders controleren nu de administratie van het eiland. Er is zwaar weer op komst.

9 February 2018

"Call Rutte, free Statia"!

Tijdens een bomvolle, openbare- en emotionele meeting stelt minister Knops vandaag de nieuwe gezaghebber voor: Mike Franco, een keurige ambtenaar. Elke week houdt hij open-house en luistert naar the people, zo is het plan. Men voelt zich hier sinds 2010 gefrustreerd door Den Haag. De vandaag afgezette lokale wethouder sprak eerder fel tégen Nederland maar beet onlangs ook een lokale vrouw toe: "ga terug waar je vandaan komt". De bevolking is verdeeld en vol twijfel. Minister Knops daarentegen, ook afkomstig uit een kleine gemeenschap, spreekt daadkrachtig: "Met respect voor elkaar en samenwerkend gaan we Statia verbeteren."
De rook van de brandende afvalberg op St.Maarten bereikt Statia niet maar men lijkt hier wél zoiets te ruiken. 

7 February 2018

Nederland grijpt in

Er is sinds 1848 in Nederland vijf keer met een speciale wet ingegrepen in gemeentelijk bestuur. In 1895 in Opsterland en in Weststellingwerf, in 1933 in Beerta, in 1946 in Opsterland en in 1951 in Finsterwolde. In alle gevallen betreft het grove taakverwaarlozing, waardoor de regering het noodzakelijk achtte om in te grijpen. En nu op St. Eustatius. Vrijdag zijn er 15 man politie geland en morgen komt de minister. We hopen allemaal op verbetering van wegen, economie, schoner maken van het eiland en zo meer. Maar eerst heb ik te kampen met mijn eigen rattenplaag.

 

5 February 2018

2018, Statia. Doornroosje

Halverwege de vulkaan is het stenen huis overgroeid met bush. Je kan er alleen komen met een kapmes. Het is spannend om de deurtjes open te doen en kijk: alsof er geen orkaan overheen is gegaan, na twee jaar slaap is het huisje fris wakker. In de bush groeit een alles overwoekerende wingerd vol vuurmieren die mij bijten. Na het kappen lijkt het of ik builenpest heb gekregen. Overal op mij kriebelen rode giftige bulten. Mijn ring doe ik af, als mijn vinger opzwelt dan wordt ie geamputeerd. In het houten huis schilder ik witte verf over de rattenpis (niks schoonmaken!). De wespennesten verdrinken we en overal zijn stekkers opnieuw aangemaakt. Mijn builenkriebel blijft maar s' avonds lees ik ouderwetse boeken als "Ontdekking der natuur" en "Techniek in de oudheid" en dàt doe ik alleen maar hièr, kriebel of niet.

2018, Sint Eustatius

Na twee jaar weer naar St. Eustatius! Wat deden we daar, ik ben het vergeten. In de koffer zit een bankschroef, takkenschaar, zaag, twee plastic flessen rum, een dikke rol tekenpapier (er ligt nog verf van 25 jaar oud), het Nietzsche boek (moet deze zomer af), Chinese les.
Ik ben snipverkouden, volle snotkop, ik ruik echt niks. Maar van veraf schijnt de lucht je al tegemoet te springen: rattenpis. Dit keer hebben de ratten het houten huis overgenomen. Vorige jaren waren het wespen, grote bijennesten en daarvoor kakkerlakken die al mijn krijtjes opaten en overal hun poepjes als kleurrijke hagelslag lieten. Ja, de veranda is eraf gevlogen tijdens de orkaan. Overal liggen balken en golfplaten. Binnen stuit ik op een wildwest van fikse ratten. Al mijn verf is opgegeten, alle snoertjes van lampen en radio zijn doorgebeten. Grote gaten in de houten muren. Buurhonden grijpen meteen twee ratten. Het grote schoonmaken is begonnen.

 

31 January 2018

2018, Sint Maarten

Vier maanden na de orkaan Irma (400 km p/u) loop ik rond op Sint Maarten. Er is bijna geen gebouw zonder schade, geen huis zonder blauw zeil tegen de regen of waar geen raam of deur uitgewaaid is. Veel auto's hebben kapotte ruiten. Op de luchthaven staan tenten om de reizigers op te vangen, de supermarkten zijn nog niet helemaal op orde. Langs het strand beukte de zee de betonnen appartementen plat. De zee is nu weer ruw en het stormt. Het kan jaren duren voordat het eiland er bovenop is. Toch wen je er gauw aan: geen toeristen en we eten lekkere kippenpoten met rumpunch.